Ασκήσεις φυσικοθεραπείας για άτομα με αιμορροφιλία
Η φυσικοθεραπεία βοηθά στη γρηγορότερη αποκατάσταση της βλάβης που έχει προκληθεί σε έναν μυ ή μια άρθρωση λόγω ενός αιμορραγικού επεισοδίου.
Ένα πρόγραμμα φυσικοθεραπείας περιλαμβάνει το σύνολο των ασκήσεων που στοχεύουν στην όσο το δυνατόν μεγαλύτερη αποκατάσταση των βλαβών σε μια άρθρωση ή ένα μυ.
Ο σχεδιασμός ενός προγράμματος φυσικοθεραπείας για τις αρθρώσεις εξαρτάται από 3 παράγοντες:
Την άρθρωση που αιμορράγησε
Τα γόνατα, οι ποδοκνημικές αρθρώσεις και οι αγνώνες αιμορραγούν συχνότερα από τις άλλες περιοχές του σώματος.
Το είδος της βλάβης
Βλάβη σε άρθρωση μπορεί να αφορά στο εύρος της κίνησης, στη δυνατότητα στης άρθρωσης για κίνηση, στην ιδιοδεκτικότητα, ή τον συνδιασμό των παραπάνω. Η ιδιοδεκτικότητα είναι η δυνατότητα του σώματος να αντιδρά στην αλλαγή της θέσης του και να διατηρεί την ισορροπία του. Διαφορετικές ασκήσεις σχεδιάζονται για κάθε μια από τις παραπάνω ανάγκες.
Τη χρονική φάση των αιμορραγιών
Ορισμένες ασκήσεις μπορούν να εφαρμοστούν μόνο αν δεν υπάρχει ενεργός ή πρόσφατη αιμορραγία, ενώ άλλες είναι κατάλληλες για τη φάση της ανάρρωσης
Αντίστοιχα, τα προγράμματα φυσικοθεραπείας για τον μυ σχετίζονται με βάση:
Το μυ που αιμορράγησε
Συνήθως οι μύες που έχουν ανάγκη αποκατάστασης είναι οι καμπτήρες μύες του καρπού και των δακτύλων, ο γαστροκνήμιος μυς (στη γάμπα), οι καμπτήρες μύες στο ισχύο (λαγονοψοΐτης μυς), ο τετρακέφαλος μηριαίος μυς και οι εκτείνοντες μύες του ισχίου
Τη λειτουργία του μυός
Η επίδραση της αιμορραγίας είναι διαφορετική ανάλογα με τη λειτουργία που έχει ο μυς που αιμορράγησε. Οι σταθεροποιητικοί μύες είναι πιο ανθεκτικοί, βρίσκονται βαθιά στο σώμα και στηρίζουν τις αρθρώσεις Οι κινητικοί μύες εκτελούν τις κινήσεις και κουράζονται γρήγορα. Η φυσιοθεραπεία στοχεύει στην ενδυνάμωση του μυος είτε στην διάσταση και αποκατάσταση του μήκους του ώστε να είναι πάλι λειτουργικός.
Πέρα από τα παραπάνω, ένα πρόγραμμα φυσικοθεραπείες δομείται κλιμακωτά σε επίπεδα δυσκολίας, προκειμένου να επιτυγχάνεται η ενδυνάμωση και αποκατάσταση της άρθρωσης ή του μυός που αιμορράγησε. Επίσης, το είδος των ασκήσεων αλλάζει με το χρόνο, ώστε να ταιριάζει στις μεταβαλλόμενες ανάγκες του ατόμου.
Για αυτόυς τους λόγους, είναι σημαντικό το πρόγραμμα των ασκήσεων να σχεδιάζεται και να εφαρμόζεται απο ειδικά ειδικευμένο επαγγελματία του Κέντρου Αιμορροφιλίας και να επιλέγονται εξατομικευμένα οι κατάλληλες ασκήσεις.
Ημερολόγιο εξατομίκευσης του προγράμματος ασκήσεων για άτομα με αιμορροφιλία
Ένα πρόγραμμα ασκήσεων δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες όλων των ατόμων με αιμορροφιλία. Θυμηθείτε ότι κάθε περίπτωση είναι μοναδική. Ο αριθμός των ασκήσεων και επαναλήψεων εξαρτάται από την ηλικία και τη φυσική κατάσταση του ατόμου, από το διάστημα που έχει παρέλθει από τον τραυματισμό και φυσικά, από τον τύπο της άρθρωσης ή του μυός που έχει υποστεί βλάβη.
Η λάθος άσκηση, μια άσκηση που γίνεται με λάθος τρόπο, μια άσκηση που γίνεται στη λάθος στιγμή (π.χ. υπερβολικά σύντομα μετά την αιμορραγία, ή στο στάδιο της ανάρρωσης) ή μια άσκηση που γίνεται με λάθος συχνότητα ή ένταση, μπορεί να βλάψει ακόμη περισσότερο τον τραυματισμένο ιστό.
Ένα ακατάλληλο πρόγραμμα ασκήσεων φυσικοθεραπείας στην καλύτερη περίπτωση θα είναι ανεπιτυχές, ενώ στη χειρότερη περίπτωση θα προκαλέσει μεγαλύτερη βλάβη στον τραυματισμένο ιστό. Γι’ αυτό, πρέπει να σχεδιάζεται πάντα από έναν ειδικό επαγγελματία, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες του ατόμου.
Το ημερολόγιο εξατομίκευσης του προγράμματος ασκήσεων φυσικοθεραπείας είναι ένα χρήσιμο εργαλείο που εξασφαλίζει ότι έχουν ληφθεί υπόψη όλες οι παράμετροι σχεδιασμού του προγράμματος. Πρόκειται για ένα δυναμικό στο χρόνο, αρχείο των ασκήσεων που πραγματοποιήθηκαν για την αποκατάσταση μιας άρθρωσης ή ενός μυός ύστερα από κάποιο αιμορραγικό επεισόδιο. Καθώς οι ανάγκες αποκατάστασης των αρθρώσεων και των μυών μεταβάλλονται με το χρόνο, το αρχείο αυτό απεικονίζει την ανοχή της άρθρωσης στη μεταβολή των επιπέδων δυσκολίας και του αριθμού των επαναλήψεων.
Το ημερολόγιο αυτό σχεδιάζεται από το φυσικοθεραπευτή σε συνεργασία με το θεραπευόμενο και τον ιατρό που τον παρακολουθεί. Υπόδειγματα σελίδων του ημερολογίου, όσον αφορά στις ασκήσεις αποκατάστασης της άρθρωσης, του γόνατος και του γαστροκνήμιου μυός:
Δείτε εδώ τις ασκήσεις για την αποκατάσταση της άρθρωσης του γόνατος, της άρθρωσης του αγκώνα και της ποδοκνημικής άρθρωσης:
Προηγούμενο
Επίπεδο1
Προηγούμενο
Επίπεδο1
Προηγούμενο
Επίπεδο1
Προηγούμενο
Επίπεδο1
Προηγούμενο
Επίπεδο1
Προηγούμενο
Επίπεδο1
Βιβλιογραφία:
1.WFH. Guidelines for the management of haemophilia. 2012.
Available at: http://www1.wfh.org/publications/files/pdf-1472.pdf [Accessed 24 October 2019].
2.Exercises for people with hemophilia by Kathy Mulder. WFH 2006.
Available at: https://elearning.wfh.org/resource/exercises-for-people-with-hemophilia/
