
Της Ιωάννας Πλέγα Γαβριλάκη, πρωταθλήτρια ποδηλασίας & απόφοιτος ΤΕΦΑΑ
Το ποδήλατο δεν αποτελεί μόνο μια μορφή άσκησης, άλλα και έναν ολόκληρο τρόπο ζωής. Τα οφέλη της ποδηλασίας είναι πάρα πολλά και διευρύνονται σε πολλούς διαφορετικούς τομείς. Καταρχάς, το ποδήλατο είναι ένα από τα παιχνίδια που απαντάται στη συλλογή παιχνιδιών σχεδόν κάθε παιδιού, ενώ αν το καλοσκεφτούμε ίσως είναι από τα πρώτα πράγματα που μαθαίνουμε ως παιδιά, μετά το περπάτημα και το τρέξιμο.
Σε αντίθεση με την άποψη της κοινής γνώμης, το ποδήλατο δεν είναι μια άσκηση που γυμνάζει αποκλειστικά και μόνο τα πόδια. Η ποδηλασία χτίζει δύναμη με έναν ολιστικό τρόπο, δεδομένου ότι κάθε μέρος του σώματος εμπλέκεται σε αυτή. Όταν ένα παιδί ξεκινά το ποδήλατο από μικρό, βελτιώνει την ισορροπία και τη κιναισθησία του, δύο παράγοντες που είναι πολύ σημαντικοί για τον έλεγχο του σώματος και των κινήσεών του.
Το ποδήλατο αποτελεί ένα μέσο εκγύμνασης και αναψυχής τόσο για μικρούς όσο και για μεγάλους. Ένα σημαντικό πλεονέκτημα της ποδηλασίας είναι ότι παράλληλα με τη χρήση του ως παιχνίδι ή μέσο καθημερινής μετακίνησης συμβάλει στη βελτίωση της φυσικής κατάστασης του ατόμου. Το ποδήλατο συστήνεται ανεπιφύλακτα τόσο για τη βελτίωση της φυσικής κατάστασης του ατόμου, την απώλεια βάρους αλλά και την αποκατάσταση μερικών τραυματισμών. Κατά τη διάρκεια μιας προπόνησης μπορεί κάποιος να συνδυάσει την αντοχή και τη δύναμη, ανάλογα με το τερέν της διαδρομής που έχει επιλέξει. Το ποδήλατο, σε σύγκριση με το τρέξιμο, έχει λιγότερους κραδασμούς και επιβαρύνει λιγότερο τις αρθρώσεις. Για το λόγο αυτό, η ποδηλασία μαζί με την κολύμβηση προτείνονται από τους περισσότερους γιατρούς και φυσικοθεραπευτές ως κύριες μεθόδους αποκατάστασης.
Καθώς το παιδί μεγαλώνει, το ποδήλατο μετατρέπεται από παιχνίδι σε μέσο μεταφοράς. Επειδή σε αυτή την περίπτωση το ποδήλατο χρησιμοποιείται κατά κύριο λόγο σε δημόσιους δρόμους, πρέπει να ακολουθούνται οι βασικοί κανόνες ασφαλείας: η κυκλοφορία στους δημόσιους δρόμους επιβάλει τη χρήση κατάλληλου προστατευτικού εξοπλισμού όπως κράνος, γάντια, επιγονατίδες και επιαγκωνίδες για την προστασία μας από τραυματισμούς. Παράλληλα, ο ποδηλάτης μαθαίνει να οδηγεί και να συμμορφώνεται με βάση τον κώδικα οδικής κυκλοφορίας (κ.ο.κ.). Πρόκειται, δηλαδή, για ένα ‘’σχολείο’’ όπου τα παιδιά μαθαίνουν τον κ.ο.κ. και ταυτόχρονα αποκτούν μια σωστή οδική συμπεριφορά με αποτέλεσμα την εύκολη εν συνέχεια μετάβασή τους ως οδηγοί στην ενήλικη ζωή τους.
Επιπλέον, κάνοντας ποδήλατο τα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να μάθουν την ευρύτερη περιοχή όπου κατοικούν, να ανακαλύψουν καινούργια μέρη και να έλθουν σε επαφή με τη φύση. Είναι σαφές λοιπόν ότι η ποδηλασία μπορεί να συνδυάσει την άσκηση με τις όμορφες διαδρομές και την ανάγκη για εξερεύνηση. Αυτό, μπορούμε να το κάνουμε είτε μόνοι μας, οπότε βρίσκουμε και μια καλή ευκαιρία να «καθαρίσουμε» το μυαλό μας, είτε με παρέα, διευρύνοντας έτσι τον κοινωνικό μας περίγυρο.
Είναι σύνηθες για τα περισσότερα παιδιά να μαθαίνουν από μικρά να κάνουν ποδήλατο. Υπάρχουν όμως και μερικά άτομα, τα οποία υπολείπονται της εξοικείωσης με την ποδηλασία σε δημόσιους δρόμους. Για τα άτομα αυτά διατίθενται τα ποδήλατα εσωτερικού χώρου και τα ποδηλατικά εργόμετρα. Ο καθένας από εμάς μπορεί να κάνει στατικό ποδήλατο ακόμα και μέσα στο σπίτι του. Καλό βέβαια είναι να έχει προηγουμένως ενημερώσει σχετικά έναν γυμναστή, ή φυσικοθεραπευτή και με βάση τις ικανότητες και τους στόχους που έχει θέσει, να ορίσουν ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα προπόνησης. Αν θέλουμε βέβαια να συνδυάσουμε άσκηση και κοινωνική συναναστροφή, σε πολλά γυμναστήρια πραγματοποιούνται μαθήματα εσωτερικής ποδηλασίας (spinning classes) τα οποία χαρακτηρίζονται από προπόνηση υψηλής έντασης σε συνδυασμό με δυνατή μουσική.
Με όποιον τρόπο και αν πραγματοποιείται, η ποδηλασία είναι συναρπαστική σε κάθε της μορφή και δημιουργεί μοναδικά συναισθήματα που θα έπρεπε όλοι να βιώνουν! Οι περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να κάνουν ποδήλατο. Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάτε ότι είναι απαραίτητο να συμβουλευτείτε το γιατρό σας πριν αποφασίσετε να ενσωματώσετε την ποδηλασία σε ένα γενικό πρόγραμμα γυμναστικής. Θα πρέπει να σας συμβουλεύσει σχετικά με τα όρια και τις δυνατότητες σας καθώς και τι πρέπει να αποφεύγετε για να μην τραυματιστείτε.